Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku

---

Historia

Pierwsze dowody na istnienie parafii w Pasłęku sięgają drugiej połowy XIII wieku. Już w 1298 roku wielki mistrz zakonu krzyżackiego zezwolił na budowę nowej świątyni, która została ukończona około 1350 roku. Parafia pozostawała pod zarządem katolików aż do 1525 roku, kiedy to proboszcz przeszedł na luteranizm. W 1543 roku świątynia ucierpiała znacznie w wyniku pożaru, w wyniku którego straciła część swojego oryginalnego wyposażenia.

W 1635 roku w kościele miały miejsce polsko-szwedzkie rozmowy pokojowe, jednak nie doprowadziły one do żadnych konkretnych rezultatów. Piętnaście lat później, w tym samym miejscu, spotkali się Karol X Gustaw oraz elekt Fryderyk Wilhelm, starając się osiągnąć porozumienie. W drugiej połowie XVII wieku kościół wzbogacił się o nowe komponenty wyposażenia, takich jak ołtarz autorstwa Izaaka Rygi z Królewca oraz ambonę wykonaną przez Johanna Christopha Doebela.

W 1751 roku przeprowadzono generalny remont kościoła, podczas którego wymieniono dach, usuwając gotyckie sklepienie oraz instalując drewniany strop beczkowy. Filary kościelne zostały wymienione, a jedynie jedna para oryginalnych, czternastowiecznych kolumn została zachowana. Dodatkowo, w bocznych nawach dodano dwie kondygnacje empor. W trakcie tych prac budowlanych Christoph Heinrich Obuch przeprowadził renowację organów w kościele. Zlikwidowano również wejście na wieżę, które do dziś pozostaje niedostępne, a na dolnych poziomach kościelnych ścian wykonano pseudogotyckie blendy.

W latach 1758 i 1762 wierni z Pasłęka oddali hołd carycy Elżbiecie oraz carowi Piotrowi I. W 1869 roku kościół przeszedł kolejny generalny remont, a w 1922 roku pożar całkowicie zniszczył wieżę, która po odbudowie utraciła swoje oryginalne barokowe zwieńczenie, zastąpione dachem siodłowym. W 1946 roku kościół został na nowo przejęty przez katolików, którzy w latach 60. i 70. odnowili wnętrze świątyni, zamurowali część okien, stworzyli stacje drogi krzyżowej oraz konfesjonały, a także ufundowali nowe witraże.

Od lipca 1993 roku przy parafii działa katolickie radio Quo Vadis. Niestety, 4 czerwca 2007 roku, po 13 latach działalności, katolicka rozgłośnia w Pasłęku zakończyła swoją misję.

Organy

W świątyni można podziwiać organy, które pochodzą z początku XVIII wieku. Są one dziełem znanego rzemieślnika, Andreasa Hildebrandta, pochodzącego z Gdańska. Instrument ten przeszedł gruntowną restaurację w latach 2010–2013, co przyczyniło się do jego znakomitego stanu.

Warto dodać, że przy odrestaurowanych organach Hildebrandta organizowane są różnorodne wydarzenia muzyczne, w tym Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej oraz Letnia Akademia Organowa. Te cykliczne imprezy przyciągają miłośników muzyki z całego regionu.

Architektura

Kościół, który wyróżnia się swoją halową, trójnawową strukturą, szczyci się bogatą architekturą. Najstarszą częścią budowli jest prezbiterium, do którego wejście prowadzi przez pojedyncze drzwi, zwieńczone rozetą oraz skromnym gotyckim portalem.

Nad kruchtą kościelną znajduje się wieża, której plan kwadratu nadaje jej wyjątkowy charakter. Wieża ta jest zwieńczona hełmem, mającym formę ostrosłupa, co tworzy malowniczy akcent w sylwetce świątyni.

Wnętrze kościoła pokryte jest sufitem beczkowym, na którym zamieszczono wymalowane wersy modlitwy „Ojcze nasz”, do których dołączono symboliczne ilustracje, nadające pomieszczeniu wyjątkowej atmosfery.

W wyodrębnionym prezbiterium dostrzec można siedemnasto-wieczny ołtarz główny, na którym przedstawiona została scena ukrzyżowania, osadzona na tle panoramy siedemnastowiecznego Pasłęka.

Dwie nawy boczne charakteryzują się ołtarzami z siedemnastego wieku, znajdującym się po lewej stronie prezbiterium, oraz ołtarzem z 1966 roku, umiejscowionym po prawej stronie. Te elementy architektoniczne podkreślają bogatą historię i kulturową wartość kościoła.

---

Oceń: Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku

---