Piotr Towarek

---

Życiorys

Piotr Towarek jest cenioną postacią w dziedzinie teologii i muzyki kościelnej. Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w 1997 roku. Następnie przez dwa lata pracował jako wikariusz w parafii katedralnej św. Mikołaja w Elblągu. W latach 1999-2006 rozpoczął studia specjalistyczne z muzykologii oraz liturgiki, które odbywały się w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II, kończąc je dwiema rozprawami doktorskimi: „Postulaty organmistrzowskie Arnolta Schlicka w traktacie „Spiegel der Orgelmacher und Organisten” z 1511 r.” (2004) oraz „Liturgia i teologia egzorcyzmów w księgach liturgicznych po Soborze Watykańskim II” (2006).

Od 1997 roku pełni rolę dyrygenta chóru seminaryjnego. W latach 2006-2024 był wykładowcą muzyki kościelnej oraz liturgiki w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Elbląskiej. Równocześnie prowadził zajęcia z liturgiki w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie w latach 2006-2017, a także działał jako wykładowca Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie w latach 2009-2016. Oprócz tego był nauczycielem religii oraz kierował kameralnym zespołem muzyki kościelnej w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. K. Wiłkomirskiego w Elblągu od 2006 do 2016 roku.

Od 2006 roku pełni funkcję Delegata Biskupa Elbląskiego ds. organistów i muzyki kościelnej, a od 2014 roku przewodniczy Komisji ds. muzyki kościelnej diecezji elbląskiej. Jest również założycielem i dyrektorem „Elbląskiej Szkoły Kantorów” oraz dyrygentem orkiestry kameralnej „Capella Sancti Nicolai”, którą założył w 2000 roku. Towarek jest egzorcystą diecezjalnym od 2010 roku oraz członkiem Diecezjalnej Komisji Liturgicznej od 2014 roku.

W ciągu swojej kariery był również diecezjalnym korespondentem Katolickiej Agencji Informacyjnej (2015-), sekretarzem I synodu diecezji elbląskiej i notariuszem Kurii Diecezjalnej Elbląskiej (2016-). Dodatkowo jest redaktorem naczelnym „Studiów Elbląskich” (2017-) oraz rzecznikiem prasowym diecezji elbląskiej (2019-). W 2020 roku został delegatem Biskupa Elbląskiego ds. liturgii oraz ceremoniarzem Biskupa Elbląskiego.

W zakresie twórczości naukowej jest autorem monografii „Egzorcyzm. Historia, liturgia, teologia” [Olsztyn 2008, wyd. II Olsztyn 2013], która została wyróżniona nagrodą im. ks. prof. Adama Duraka w kategorii teologii (edycja 2009). Piotr Towarek napisał także wiele artykułów naukowych oraz haseł w Encyklopedii Katolickiej (KUL). Jego główne obszary badań obejmują hagiologię aspektową, historię i teologię liturgii oraz muzyki, instrumentologię oraz analizę i retorykę muzyczną.

Habilitację w zakresie nauk teologicznych uzyskał 20 marca 2024 roku na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jego tytuł głównego osiągnięcia naukowego dotyczy wielkich form muzycznych jako miejsc teologicznej pamięci o świętych.

Od 1 lipca 2016 roku pełni funkcję kapelana i sekretarza biskupa elbląskiego Jacka Jezierskiego, a 22 stycznia 2020 roku został ustanowiony kanonikiem honorowym Kwidzyńskiej Kapituły Współkatedralnej w Kwidzynie.

Wybrane publikacje

W zbiorze wybranych publikacji Piotra Towarka znajduje się szereg istotnych prac naukowych oraz artykułów, które koncentrują się na tematyce związanej z liturgią, teologią oraz kulturą muzyczną.

• Egzorcyzm. Historia, liturgia, teologia, wydanie I: Olsztyn 2008, ISBN 978-83-88125-58-4, wydanie II: Olsztyn 2013, ISBN 978-83-62872-22-0,
• Służba Boża w świetle rytuału biskupa Karola Hohenzollerna z 1800 roku, [w:] Agendy i rytuały diecezji warmińskiej (1574-1939), red. W. Nowak, Olsztyn 1999, s. 221–287, ISBN 83-87643-51-3,
• Kultura muzyczna w Elblągu w II połowie XIX wieku w świetle felietonów i esejów prasowych Henryka Nitschmanna, [w:] Henryk Nitschmann 1826-1905. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej z okazji setnej rocznicy śmierci, red. W. Długokęcki, Elbląg 2005, s. 75–97, ISBN 83-922828-7-6,
• Geneza i kształtowanie się posługi egzorcysty w Kościele, „Studia Elbląskie” 8 (2007), s. 111–122,
• Średniowieczny dramat liturgiczny i jego oddziaływanie na współczesną liturgię Kościoła, „Studia Elbląskie” 9 (2008), s. 101–111,
• Mszalne „gratiarum actio” i „canticum laudis” w świetle dokumentów Kościoła, „Studia Elbląskie” 10 (2009), s. 157–166,
• Formuły egzorcystyczne w potrydenckiej liturgii błogosławieństw, „Seminare” 27 (2010), s. 29–39,
• Cechy zewnętrzne organów w świetle traktatu „Spiegel” z 1511 roku, „Studia Elbląskie” 11(2010), s. 373–381,
• „Akathistos” ku czci Bogurodzicy: historia, autorstwo i teologia dzieła, „Studia Elbląskie” 12(2011), s. 251–263,
• Psalm responsoryjny w historii i we współczesności, „Studia Elbląskie” 13(2012), s. 45–54,
• Znaczenie i funkcje introitu mszalnego, „Studia Elbląskie” 14(2013), s. 359–370,
• Egzorcyzmy Kościoła Katolickiego w reformie trydenckiej, [w:] Zjawiska magiczno-demoniczne na terenie dawnych ziem pruskich na tle porównawczym, red. K. Grążawski i J. Gancewski, Olsztyn 2014, s. 303–316, ISBN 978-83-7299-851-4,
• Egzorcyzm autoapologią Jezusa Chrystusa, [w:] Veritas Christi liberat. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Biskupa Jacka Jezierskiego w 65. rocznicę urodzin, 40. rocznicę kapłaństwa i 20. rocznicę biskupstwa, red. K. Parzych-Blakiewicz, P. Rabczyński, J. Wojtkowski, Olsztyn 2014, s. 713–723, ISBN 978-83-61864-38-7,
• Chrześcijańska symbolika instrumentów muzycznych, „Studia Elbląskie” 15(2014), s. 221–232,
• Maria Magdalena w wielkich formach muzycznych, [w:] Św. Maria Magdalena w wierze, pobożności, teologii i sztuce – dawniej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna, red. bp J. Jezierski, K. Parzych-Blakiewicz, ks. P. Rabczyński, Olsztyn 2015, s. 143–156, ISBN 978-83-65210-10-4,
• Taniec w liturgii, w: In nomine Domini. Księga Pamiątkowa ku czci Księdza Biskupa Jana Styrny w 50. rocznicę posługi kapłańskiej, red. S. Sojka, S. Ewertowski, Olsztyn-Elbląg 2015, s. 87-97, ISBN 978-83-64129-16-2,
• Święta Katarzyna Aleksandryjska w muzycznych opracowaniach mszalnych i oratoryjnych, [w:] Święta Katarzyna Aleksandryjska w wierze, pobożności, teologii i sztuce – dawniej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna, red. bp J. Jezierski, K. Parzych-Blakiewicz, ks. P. Rabczyński, Olsztyn 2016, s. 153–165, ISBN 978-83-65210-31-9,
• J. Bosko, J. Jezierski, P. Towarek, Błogosławiona Dorota z Mątów w sztuce sakralnej, [w:] Beata Dorothea Montoviensis, Prusiae Patrona. 40 rocznica zatwierdzenia kultu błogosławionej Doroty z Mątów Wielkich, red. W. Zawadzki, Kwidzyn 2017, s. 153–180, ISBN 978-83-63355-04-3,
• J. Jezierski, P. Towarek, Ks. Stefan Ewertowski – kapłan, wychowawca, profesor, [w:] Veritatem revelare. Księga pamiątkowa dedykowana ks. dr. hab. Stefanowi Ewertowskiemu prof. UWM w 40-lecie święceń kapłańskich i 65-lecie urodzin, red. M. Karczewski, S. Mikołajczyk, J. Ruciński, Olsztyn 2017, s. 25–38,
• Ptaszarnia Boża: chrześcijańska symbolika gołębi, [w:] Veritatem revelare. Księga pamiątkowa dedykowana ks. dr. hab. Stefanowi Ewertowskiemu prof. UWM w 40-lecie święceń kapłańskich i 65-lecie urodzin, red. M. Karczewski, S. Mikołajczyk, J. Ruciński, Olsztyn 2017, s. 221–233, ISBN 978-83-64129-50-6,
• Głosy organowe w świetle traktatu „Spiegel der Orgelmacher und Organisten”[1511], „Studia Elbląskie” 18(2017), s. 245–259,
• J. Jezierski, P. Towarek, Jan Styrna, drugi biskup elbląski w latach 2003–2014, [w:] Srebrny jubileusz diecezji elbląskiej. Tradycja, struktury, ludzie, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018, s. 301–320,
• J. Jezierski, P. Towarek, Profesorowie i wykładowcy Wyższego Seminarium Duchownego w Elblągu w latach 1992–2017, [w:] Srebrny jubileusz diecezji elbląskiej. Tradycja, struktury, ludzie, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018, s. 321–345,
• Charakterystyka kultury muzycznej diecezji elbląskiej, [w:] Srebrny jubileusz diecezji elbląskiej. Tradycja, struktury, ludzie, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018, s. 239–263, ISBN 978-83-62872-38-1,
• Piszczałki organowe i strój organów według traktatu Arnolta Schlicka „Spiegel der Orgelmacher und Organisten” z 1511 roku, „Roczniki Teologiczne. Muzykologia” 65(2018), z. 13, s. 153–163,
• Ofertorium mszalne wczoraj i dziś, „Studia Elbląskie” 19(2018), s. 207–226,
• Wielkie formy muzyczne dedykowane Matce Bożej Gietrzwałdzkiej, [w:] Matka Boże Gietrzwałdzka w wierze, pobożności, teologii i sztuce – dawniej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna, red. K. Parzych-Blakiewicz, S. Kuprjaniuk, Olsztyn 2018, s. 243–262,
• Odznaki pontyfikalne biskupa: historia i symbolika, [w:] Sukcesja i urząd biskupa. Perspektywa polskokatolicka i rzymskokatolicka, red. ks. P. Raczyński, Olsztyn 2018, s. 153–167,
• Wielkie formy muzyczne dedykowane św. Jakubowi Większemu, [w:] Święty Jakub Apostoł (Większy) w wierze, pobożności, teologii i sztuce – dawniej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna, red. K. Parzych-Blakiewicz, E. Mączka, Olsztyn 2019, s. 111–133,
• Wielkie formy muzyczne dedykowane św. Jackowi Odrowążowi, „Studia Elbląskie” 20(2019), s. 177–192,
• Pierwszy synod diecezji elbląskiej jako przykład synodu diecezjalnego, w: Synodalnośc. Perspektywa polskokatolicka i rzymskkatolicka, red. P. Rabczyński, Pelplin 2020, s. 179-190,
• „Communiones” mszalne dawniej i dziś, „Studia Elbląskie” 21(2020), s. 131-153,
• Modlitwa „Sub Tuum praesidium”: czas powstania, miejsce w liturgii oraz recepcja w kulturze muzycznej. Zarys problematyki, „Vox Patrum” 80(2021), s. 239-268,
• Wielkie formy muzyczne dedykowane św. Józefowi, „Studia Elbląskie” 22(2021), s. 227-257,
• Messe Kompositionen zu Ehren der Heiligen Anna. Umriss der Problematik, „Roczniki Humanistyczne” t. 69, nr 12(2021), s. 183-196,
• Wielkie formy muzyczne dedykowane świętej Annie, w: Święta Anna w wierze, pobożności, teologii i sztuce – dawniej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna, red. E.M. Mączka, S. Mikołajczak, Olsztyn 2021, s. 131-154,
• Św. Marcin z Tours w średniowiecznych propriach mszalnych. Zarys problematyki, w: Święty Marcin w wierze, pobożności, sztuce – dawniej i dziś. Perspektywa uniwersalna i regionalna, red. E.M. Mączka, S. Mikołajczak, M. Piechocka-Kłos, ks. P. Towarek, Olsztyn 2022, s. 53-74 [1],
• Biskup – Eucharystia – Ekumenizm, red. ks. P. Rabczyński, ks. P. Towarek, Wydawnictwo Bernardinum: Pelplin 2023,
• Great musical forms dedicated to Saint Martin of Tours. Outline of the issues, „Nurt SVD” vol. 153(2023), no. 1, p. 189-217, ISSN 1233-9717,
• Great musical forms dedicated to Saints Cyril and Methodius, „Forum Teologiczne” 24(2023), p. 143–158.
• Rozszerzona i rozbudowana wersja opracowania Messe Kompositionen zu Ehren der hieligen Anna. Umriss der Probematik (s. 131).

---

Oceń: Piotr Towarek

---